Vanaf vandaag wordt er teruggeschoten: spionage, geheime diplomatie, oorlogseconomie en andere facetten van de Poolse veldtocht van 1939.

De Poolse veldtocht van het Duitse leger in september 1939 verliep zo succesvol, dat zelfs de Duitse legerleiding er haar verbazing over uitsprak. De Polen hadden geen schijn van kans. Ook de Sovjet-Russen waren er door verrast. Stalin moest halsoverkop het Rode Leger op 17 september Polen laten binnenvallen.

Moskou was bang dat Duitsland zich bij een te verre opmars naar het oosten niet meer aan de geheime verdelingsplannen van Polen zou houden. De vrees van Stalin was overbodig. Hitler hield zich netjes aan de gemaakte afspraken. Wel waren bepaalde Duitse legercommandanten niet op de hoogte van het ‘duivelspact’, wat tot enige verwarring leidde.

In zijn nieuwste boek onderzoekt uitgever-publicist Perry Pierik de reden van de snelle overwinning op het Poolse leger. In zijn goed gedocumenteerde analyse noemt hij een aantal facetten op waarvan we er enkele weergeven. De Polen hadden weliswaar een groot leger maar het was niet uitgerust voor een moderne oorlogsvoering. Hun oorlogseconomie was te zeer geconcentreerd langs de Pools-Duitse grens in het voormalige Silezische industriebekken. Rond Warschau lagen enkele munitiefabrieken. Dankzij hun spionagedienst konden die vrij snel door de Luftwaffe uitgeschakeld worden. Volgens de Britse militaire theoreticus generaal Fuller leed het Poolse officierenkorps aan hoogmoed. De Poolse legertop meende minstens twee jaar te kunnen standhouden tegen een Duitse aanval. Fuller plaatste de Polen weer met beide voeten op de grond. Hij schatte dat het Poolse leger zich hoogstens vier à zes weken tegen de Duitsers kon weren. De laatsten ‘adviseerde’ hij bij hun opmars een aantal Polen te executeren. Zo zou massaal paniek uitbreken en een vluchtelingenstroom ontstaan, die de Poolse troepenbewegingen ernstig zouden verstoren. Aldus zouden de Duitsers handelen, maar zij namen wraak omdat Poolse militairen tientallen leden van de Duitse minderheid geliquideerd hadden. Voor de Duitsers was Polen een product van Versailles, waarvan het bestaan simpelweg ‘onverdraaglijk’ was.